صادرات خاویار یکی از بهترین فرصت های تجاری در کشور ما است که اگر به درستی و بر اساس استانداردهای بین المللی انجام شود می تواند وابستگی کشور به صادرات نفت و گاز را کاهش دهد.
دلیل گران بودن خاویار علاوه بر ارزش غذایی بسیار بالا، این است که ماهیان خاویاری جزو ماهیان در حال انقراض هستند و با داشتن چندین مجوز داخلی و بین المللی می توان آن را تولید و صادر کرد.
اگر جزو تولیدکنندگان و صادرکنندگان این محصول گرانبها هستید از کارشناسان و فعالان این حوزه مشورت بگیرید تا بتوانید با کیفیت بالاتر و با هدررفت کم تر صادرات انجام دهید.
خاویار مروارید سیاه ایران
خاویار یکی از گران ترین غذاهای دنیاست. ماهیان خاویاری از خانواده ماهیان خاویاری یکی از معدود گونه های آبزی است که چند صد میلیون سال پیش در دوران ژوراسیک به وجود آمده است و به همین دلیل ماهیان خاویاری را فسیل های زنده دنیا می نامند که همراه با تکامل فیلوژنتیکی خود تا به امروز باقی مانده اند.
این ماهی ها در دنیا به ۲۷ گونه و زیرگونه تقسیم می شوند که از این تعداد ۶ گونه در دریای خزر زندگی می کنند. ارزش ماهیان خاویاری به خاطر استفاده از گوشت آن نیست، بلکه به خاطر تخمهایشان است که به مروارید سیاه معروف است.
دریای خزر به تنهایی 93 درصد از ذخایر خاویار و ماهیان خاویاری جهان را تشکیل می دهد.
در ایران سواحل غربی دریای خزر به ویژه سواحل بندر انزلی مهم ترین محل صید ماهیان خاویاری است که تنها نیمی از خاویار ایران از آنجا استخراج می شود.
در حال حاضر بیش از 90 مزرعه پرورش ماهیان خاویاری در کشور وجود دارد که حدود 50 درصد آنها در مازندران، گیلان و گلستان و مابقی به صورت پراکنده در سایر استان ها مانند هرمزگان و فارس قرار دارند.
خاویار به عنوان یک ماده غذایی گران قیمت و باارزش در تمام دنیا شناخته می شود. متاسفانه گرانی این محصول در کشور باعث شده است که سفره درصد زیادی از مردم ایران از این غذای ارزشمند خالی بماند.
این در حالی است که کشورمان سالانه حدود 300 تن از این محصول را به خارج از کشور ارسال می کند و همچنان در صادرات خاویار در جهان پیشتاز است، به طوری که ایران حدود 40 درصد از کل مصرف خاویار جهان را تولید می کند.
دلیل گرانی این محصول غذایی در کشور به دلیل عدم برنامه ریزی و نبود راهکارهای مناسب برای تولید و عرضه آن در بازارهای داخلی است.
با توجه به پتانسیل بالایی که ایران در این زمینه دارد، می توان با راه اندازی مزارع بزرگ و متعدد در کشور به منظور افزایش میزان صادرات و تامین نیاز داخلی، تولید گونه های مختلف این گونه ماهی را افزایش داد.
انواع خاویار صادراتی و ارزش آن
خاویار انواع مختلفی دارد از جمله خاویار طلایی، قرمز و سیاه که خاویار سیاه از ارزش قابل توجهی برخوردار است.
همچنین انواع خاویار صادراتی ایران عبارتند از خاویار:
- فشرده
- آسترا
- بری
- کلاسیک
- بلوگا
- آرایشی
از بین این شش گونه، یک گونه بلوگا منحصر به فردترین و با کیفیت ترین گونه در جهان است.
خاویار بسیار فاسد شدنی است و باید تا زمان مصرف در یخچال نگهداری شود. خاویار پاستوریزه دارای بافت کمی متفاوت است. فاسد شدن کمتری دارد و ممکن است قبل از باز کردن نیازی به نگهداری در یخچال نباشد.
بازارهای هدف صادرات خاویار
در مورد بازارهای مقصد خاویار نکات مهمی وجود دارد که آگاهی از آن برای صادرکنندگان این محصول با ارزش بسیار مهم است:
- در حال حاضر مقادیر زیادی خاویار ایرانی به کشورهای عضو اتحادیه اروپا صادر می شود.
- قیمت خاویار ایرانی به دلیل کیفیت بالای آن کمی بالاتر از سایر خاویارهای تولید شده در کشورهای دیگر است زیرا در کشور ما چند نوع از بهترین های این محصول تولید می شود.
- در ایران علاوه بر تولید خاویار دریایی، محصول دیگری از ماهیان خاویاری پرورشی تولید می شود که از نظر کیفیت با خاویار دریایی متفاوت هستند.
هر کیلوگرم خاویاری تولید شده از ماهیان دریایی حدود 10 میلیون دلار قیمت دارد در حالی که همین محصول با همین مقدار از ماهیان پرورشی حدود 7 میلیون دلار برآورد شده است. البته قیمت این محصولات ماه به ماه متفاوت است.
- در نظر داشته باشید که هر مسافر تنها می تواند 135 گرم خاویار را به خارج از کشور حمل کند و باید مقادیر بیشتر به طور دقیق اعلام شود. صادرات خاویار به آمریکا و اسرائیل نیز ممنوع است و نمی توان این محصول را مستقیماً از ایران به این کشورها صادر کرد.
- بازارهای مصرف ترکیه یکی از سرآغازهای مهم تجارت خاویار است و سهم ایران از این بازارها بسیار بالا و قابل توجه است.
استفاده از حمل و نقل هوایی برای ارسال این محصول کمی پرهزینه خواهد بود اما بهترین و مطمئن ترین راه خواهد بود زیرا باعث می شود حجم زیادی از محصول در کمترین زمان ممکن و با حفظ سلامت آن در دست مشتریان ترکیه ای باشد.
- امروزه خرید و فروش انواع کالاها به صورت آنلاین به امری طبیعی و متداول برای عموم مردم تبدیل شده است. در این میان فروش اینترنتی و صادرات خاویار نیز در سال های اخیر رونق گرفته است. از آنجایی که این محصول به عنوان یک کالای سوغاتی و لوکس در بین مردم شناخته می شود، افراد زیادی آن را خریداری کرده و از طریق سایت های فروش در اختیار دوستان و آشنایان خود قرار می دهند. مردم از هر کجای دنیا که باشند می توانند این غذای خوشمزه و باکیفیت را از فروشگاه های اینترنتی با قیمتی مناسب خریداری کنند.
- در مورد قیمت خاویار در اروپا نیز باید به این نکته اشاره کرد که قیمت این محصول تا حد زیادی تحت تاثیر قیمت دلار و ارز خواهد بود. به طوری که نوسانات ارزی در نتیجه باعث تغییر قیمت این محصول می شود. به این ترتیب هر چه میزان تولید و تزریق در بازارهای مصرف کمتر باشد، قیمت محصول بالاتر و تقاضا کمتر می شود.
قوانین و مجوزهای صادرات خاویار
1-شرایط صادرات خاویار شامل کلیه ضوابط و مقرراتی خواهد بود که برای صادرات سایر کالاها وجود دارد، با این تفاوت که به دلیل خوراکی بودن و فساد زودهنگام آن باید شرایط ویژه دیگری برای آن فراهم شود:
- گواهی مبدا از اتاق بازرگانی
- گواهی دامپزشکی
- مجوز CITES
- مجوز تحویل
- مجوز قرنطینه
- مجوز حمل و نقل
- مجوز ماهیگیری
2-همچنین تمام ماهیانی که در مزارع نگهداری می شوند باید برچسب زده شده و ریزتراشه در بدن آنها تعبیه شود. این ریزتراشه به عنوان شماره شناسه ماهی در سازمان ساتیس ثبت شده است. به این ترتیب نوع پرورشی از وحشی مشخص می شود. تمامی کشورهایی که قصد تولید و صادرات ماهیان خاویاری و خاویار را دارند باید به عضویت این کنوانسیون درآیند تا اجازه تجارت و صادرات خاویار را داشته باشند.
3- خاویار ایران باید تحت شرایط خاصی به کشورهای مقصد صادر شود که مهم ترین آن بسته بندی استاندارد است. خاویار باید از طریق هوایی به همراه یخ و یونولیت به کشور مقصد صادر شود. در غیر این صورت کیفیت خود را از دست می دهد.
4- علاوه بر اخذ مجوزهای لازم، هر دو طرف یعنی صادرکننده و واردکننده باید عضو کنوانسیون ساتیس باشند.
5-کیفیت خاویار صادراتی بسیار مهم است و برای تولید خاویار صادراتی باید به چند نکته توجه کنید:
- گونه و نژاد ماهی
- ماهی به درستی رشد کرده و به سن باروری برسد.
- سالم بودن ماهی
- تایید کارشناسان در مورد سلامت ماهی
- رنگ طبیعی
- شفافیت خاویار
- اندازه دانه ها استاندارد باشد.
- بدون ناخالصی
مجوز سایتس
این مجوز برای حفاظت از ماهیان خاویاری در حال انقراض است و طبق این مجوز فقط مراکز پرورش ماهیان خاویاری می توانند در این زمینه فعالیت کنند.
ماهیان خاویاری به عنوان فسیل زنده شناخته میشود و سال هاست که به عنوان گونه در حال انقراض معرفی شده و تحت حمایت کنواسیون بین المللی CITES قرار دارد. این کنوانسیون نقش حمایت از این گونه های در معرض انقراض را برعهده دارد؛ ماهیان خاویاری همچون سایر موجودات در حال انقراض مثل فیل، کرگردن و غیره خرید و فروش گونه وحشی آن غیر مجاز اعلام شده است.
مجوز سایتس برای حفاظت از ماهیان در حال انقراض خاویاری است که چند نوع است:
- سایتس مزرعه
- سایتس مرکز فرآوری و بسته بندی
- سایتس صادرات
ترموگراف ردیاب بهترین نگهبان خاویار صادراتی!
برای داشتن یک صادرات امن به ویژه برای خاویار که به شدت فاسد شدنی است می توانید از یک راهکار بسیار عالی استفاده کنید.
استفاده از ترموگراف برای تمام مسیرهای صادراتی لازم است. این دستگاه داخل کانتیر و در کنار محموله قرار می گیرد تا میزان دما و رطوبت را ثبت و گزارش دهد.
اما شما به عنوان صادرکننده در انتهای مسیر، از این گزارش مطلع خواهید شد.
اگر بتوانید در طول مسیر حمل و نقل خاویار که حساس و فاسد شدنی و بسیار باارزش است از میزان دما و رطوبت و موقعیت مکانی آن مطلع شوید، یک صادرات امن را تجربه خواهید کرد.
ترموگراف ردیاب ویراترکر از این دو ویژگی برخوردار است. یعنی هم دما و رطوبت سنج است و هم ردیاب.
سخن پایانی
صادرات خاویار به خصوص به کشورهایی که فاصله بیشتری با ایران دارند، این حساسیت را ایجاد می کند که صادرکنندگان به دنبال راهی برای جلوگیری از فساد محصول باشند.
استفاده از بیمه های صادرات، بساته بندی درست و اصولی، ایجاد فضای مناسب در هواپیما برای انتقال و استفاده از یک دیتالاگر دما و رطوبت دقیق می تواند به موفقیت صادرات محصولاتی مانند خاویار کمک کند.