کنترل دمای محصولات دارویی، امری حیاتی و ضروری است. صنعت داروسازی هر ساله در جهان هزینه های بسیار بالایی را به خود اختصاص می دهد. در نتیجه حمل و نقل این محصولات نیز خود یک کسب و کار عظیم است. جابه جایی این محموله ارزشمند، فرآیند ظریف و دقیقی نیاز دارد و باید جزئیات زیادی در آن رعایت شود.
اشتباهاتی که در حمل و نقل محصولات دارویی رخ می دهد، می تواند منجر به به عواقب پرهزینه و پرمخاطره برای سلامتی افراد شود.
بسیاری از داروها به دما حساس هستند هنگام حمل و نقل محصولات دارویی، رعایت این موضوع بسیار مهم است. بنابراین برای رعایت محدوده دمایی مورد نظر نیاز به استفاده از یخچال، کول باکس و دستگاه های کنترل دما مانند ترموگراف دما وجود دارد.
در نتیجه ابزارهای حمل و نقل و دستگاه کنترل دما نقش بسیار مهمی در سلامت این محصولات بازی می کند. در ادامه با مقررات و انواع ابزارها و دستگاه های کنترل دما در صنعت حمل و نقل محصولات دارویی بیشتر آشنا خواهیم شد.
نکات ضروری حمل و نقل محصولات دارویی
یکی از مهم ترین نکاتی که شما باید به عنوان ناوگان حمل ونقل، صادرکننده و شرکت دارویی به آن توجه کنید، در نظر گرفتن حمل و نقل محصولات دارویی طبق مقررات لازم سازمان بهداشت و دارو می باشد. با توجه به ماهیت بسیار مهم و جدی این داروها، این مقررات بسیار سخت گیرانه و اصولی است. از زمان تولید کالا تا زمان ارسال و رسیدن به مراکز اصلی به وسیله زنجیره تامین قوانینی باید رعایت شود و تمام این مراحل تحت نظارت سازمان بهداشت و دارو قرار دارد.
برخی از مهم ترین نکات برای حمل محصولات دارویی در ادامه آمده است:
روش حمل و نقل مناسب
بسته به نوع محصولات دارویی، روش های متفاوتی برای حمل و نقل وجود دارد. داروها از زمانی که تولید می شوند چرخه عمر آن ها شروع به حرکت می کند، بنابراین زمان فاکتوری اساسی برای آن ها محسوب می شود. با توجه به این موضوع این محصولات باید هرچه سریع تر جابه جا شوند و روشی مناسب از میان حمل ونقل زمینی، هوایی، دریایی و ریلی انتخاب شود.
وسیله نقلیه مناسب
وسیله نقلیه ای که برای حمل این محصولات انتخاب می شود، باید مناسب با این فرآیند طراحی شده و تجهیزات لازم را داشته باشد و اثری منفی بر روی کیفیت محصولات نگذارد. برای مثال خودروی حمل باید یخچالی پیشرفته با تهویه هوای مناسب داشته باشد. همچنین قابلیت تنظیم دما در محدوه های متفاوت را نیز تامین کند. قبل از بارگیری باید سیستم سرمایشی و یخچال خودرو بررسی شده و اشکالات احتمالی برطرف شود. همچنین باید از تجهیزاتی مانند ترموگراف بهره برد تا ریسک اشتباهات و آسیب به محصولات به حداقل برسد و کنترل دمای محصولات دارویی به مراتب آسان تر می شود.
بهداشت و کنترل دما و رطوبت
قبل از حمل محصولات دارویی باید نکات بهداشتی و کنترل دما و رطوبت را در نظر داشت. سطح دیواره و زمین یخچال خودرو باید کاملا تمیز باشد و ضد عفونی شود تا از ایجاد آلودگی جلوگیری کند. همچنین برای آگاهی از تغییرات دمایی و رطوبت درون یخچال باید از دستگاه ترموگراف دما و رطوبت استفاده کرد، دستگاه ترموگراف رابه صورتی تنظیم کنید که اطلاعات در ساعات مشخص دریافت و چک شود و کنترل دمای محصولات دارویی را به بهترین حالت در دست گرفت.
آموزش افراد
همه افرادی که در تهیه، جابه جایی محصولات دارویی دخیل هستند، باید به صوت کاملا دقیق آموزش دیده باشند. زیرا بارگیری محصولات دارویی باید طبق اصول مشخصی انجام شود که بدون آموزش کافی، امکان پذیر نیست. مکان قرارگیری و فاصله میان بسته ها باید طبق قوانین مشخص، رعایت شود. هم چنین راننده باید به صورت مداوم وضعیت دما و رطوبت را بررسی کند و در صورتی که مشکلی ایجاد شد، سریعا شرایط را مدیریت کند تا مشکلی برای داروها به وجود نیاید.
ثبت اطلاعات
اطلاعات دما، رطوبت و نحوه و مسیرهای ارسال محصولات، برای کنترل سلامت و ایمنی باید به درستی طبقه بندی و ذخیره شوند و مستندات آن موجود باشد. در نتیجه کنترل دمای محصولات دارویی به درستی انجام می شود.
کنترل دمای محصولات دارویی در حمل و نقل
همانطور که بیان شد، کنترل دمای محصولات دارویی در حین حمل و نقل گزینه ای بسیار مهم است. بیشتر از 30 درصد محصولات دارویی سالانه به دلیل عدم کنترل دقیق در حین حمل از بین می روند و غیر قابل استفاده می شوند. همچنین سالانه 35 درصد از واکسن ها نیز به دلیل غفلت در رعایت این موضوع، با افت کیفیت مواجه می شوند. بنابراین کوچکترین اشتباهی در زنجیره سرد واکسن یا داروها می تواند منجر به خسارات سنگین به این محصولات شود و از طرفی سلامت افراد را نیز تهدید کند.
برای جلوگیری از این مشکل باید از ابزار ترموگراف دما و رطوبت (دیتالاگر دما و رطوبت) درون کانتینرهای یخچالی(ریفرها) یا کامیون های یخچالدار استفاده کرد. دستگاه ترموگراف مخصوص حمل و نقل محصولات دارویی باید دارای سنسورهای دمایی دقیق باشد و همچنین قابلیت ردیابی را نیز پشتیبانی کند. در نمونه های آنلاین این دستگاه، زمانی که دما و رطوبت از محدوده تعیین شده خارج می شود، سریعا هشداری به راننده و مسئول شرکت مربوطه ارسال می شود، بنابراین راننده می تواند با مدیریت شرایط و بررسی سریع وضعیت از آسیب به محصولات جلوگیری کند.
سخن پایانی
محصولات دارویی جز دسته محصولات حساس و ارزشمند قرار دارند و با توجه به اینکه این محصولات با سلامت انسان ها سروکار دارد. تولید، نگهداری و جابه جایی آن ها حساسیت بالایی دارد. بسیاری از محصولات دارویی مانند، واکسن، شربت و… نیاز به محدوده های دمایی و رطوبتی خاصی دارند. برای حفظ شرایط دمایی این محصولات باید از وسایل نقلیه مجهز و با سیستم های سرمایشی دقیق استفاده کرد و همچنین برای کنترل داده های دمایی و رطوبتی باید از ترموگراف دما و رطوبت آنلاین با قابلیت ردیابی بهره برد. این دستگاه گزارش دقیق و هشدارهای به موقعی اعلام می کند که از آسیب به داروها جلوگیری می کند.