کد تعرفه گمرکی کالا یا HS CODE، زبان مشترک تجاری بین تمام کشروهای جهان است و مخفف HARMONIZED SYSTEM CODE و به معنای سیستم هماهنگ کننده است. HS CODE همچنین به معنای کد بین المللی کالا نیز شناخته می شود. این کد تعرفه کالا برای شناسایی و طبقه بندی هر چه بهتر کالاها صورت گرفت تا تجارت در بستری مناسب انجام شود. هر کالا در این سیستم دارای یک کد (شماره تعرفه) هشت رقمی استاندارد است که در تمامی سازمان ها شناخته شده و به صورت یکسان برای تعریف مشخصات یک کالا استفاده می شود. گمرک های کشورها در همه جای جهان برای شناسایی، تعیین حقوق و عوارض محصولات از این سیستم کد گذاری استفاده می کنند. در ادامه این مقاله با شما هستیم تا با این کد بین المللی برای کالاها بیشتر آشنا شوید.
کد تعرفه کالا یا HS CODE چیست؟
HS CODE یا کد تعرفه کالا یک سیستم کدگذاری برای استانداردسازی، شناسایی و طبقه بندی درست محصولات است که توسط دولت ها با توجه به سیاست های قیمت گذاری، مالیاتی، بودجه بندی و اقتصادی طراحی شده است.
ابتدا سازمان جهانی گمرک WCO مستقر در بلژیک، کدتعرفه یا HS CODE را به عنوان یک سیستم کد گذاری برای توصیف مشخصی از کالاها ایجاد کرد و از آن پشتیبانی می کند. این سازمان 5000 گروه کالای مختلف را در 99 فصل، 21 بخش طبقه بندی کرده است و هر 5 سال یکبار این سیستم را اصلاح و بروزرسانی می کند.
همه محصولاتی که شما می شناسید و قابلیت صادرات و واردات دارند در این 99 فصل قرار گرفته اند و هیچ محصولی نیست که نتوان برای آن کد تعرفه تعریف کرد. برای مثال اگر شما نیاز به واردات محصولی دارید یا میخواهید محصول خود را صادر کنید باید کد تعرفه آن کالا را بدانید و با استفاده از این کد می توانید میزان و تعرفه ورودی صادارت و واردات محصول مورد نظر و همچنین فصل تجاری یا اطلاعات مورد نیاز دیگر را مشاهده کنید. علاوه بر این تعرفه کالاها در هر کشور متفاوت است و با HS CODE می توان نرخ تعرفه کالا را در هر کشور مشخص کرد.
مطلب مرتبط : بهترین محصولات صادراتی ایران
کتابی به نام HS CODE به دو زبان انگلیسی و فارسی تالیف شده است و هر کشوری به زبان خود آن را ترجمه کرده و تمام حقوق گمرکی و عوارضی ها را طبق قانون کشور برای هر کالا تظیم کرده اند. در ایران نیز این کتاب ترجمه شده است و قوانین گمرگی و حقوقی مورد نظر در کتاب قرار گرفته است.
هر کالا دارای یک کد تعرفه شش یا هشت رقمی است و در تمامی سازمان ها از جمله سازمان توسعه تجارت، سازمان امور مالیاتی کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت مورد استفاده یکسان قرار می گیرد.
به طور کلی HS CODE یک اصطلاح مرسوم و شناخته شده در زبان تجارت جهانی است و از مهم ترین شاخص ها برای تجارت بین الملل به حساب می آید.
ساختار HS CODE کد تعرفه کالا به چه صورت است؟
کد تعرفه کالا یا HS CODE ، کد بین المللی 6 رقمی است که در بین تمامی کشورها مشترک است. این کد گذاری از کنواسیون کیوتو که در سال 1974 تشکیل شده، پیروی می کند و تمام کالاها در آن طبق مشخصات به صورت دقیق دسته بندی شده است.
دو رقم اول HS CODE مربوط به فصول است، دو رقم دوم سردسته محصول را نشان داده و دو رقم سوم، زیر دسته محصول را نمایش می دهد. و هر کشوری با توجه به نیازهای خود برای استفاده از جزئیات و تقسیم بندی های بیشتر این کد را به 8 رقم تا 12 رقم گسترش داده است.
برای مثال محصول سیب با کد تعرفه 080810 شناخته می شود که دو رقم اول 08 به بخش میوه های خوراکی و آجیل، پوست مرکبات / خربزه و دو شماره دوم 08 به دسته سیب، گلابی و به، تازه و در نهایت دو شماره آخر که 10 می باشد به دسته سیب ها اشاره دارد. در نتیجه برای صادر کردن سیب در تمام نقاط جهان باید با کد 80810 اقدام کرد و این کد غیر قابل تغییر است.
به صورت کلی یک HS CODE کالا می تواند تا 12 رقم باشد. 4 یا 6 رقم اول بین المللی و غیر قابل تغییر است که به فصل، سردسته و زیر دسته محصولات اشاره دارد. اما 4 یا 6 رقم پایانی که در سمت راست قرار می گیرد به مشخصات کشوری کالا و یا جزئیات و دسته بندی های بیشتر اشاره دارد. این 4 یا 6 رقم در هر کشور متغییر است. برای درک بهتر موضوع به عکس زیر توجه کنید.
موارد استفاده HS CODE کد تعرفه کالا کجاست؟
استفاده از کد تعرفه کالا برای تمام کالاهای جهان در تجارت بین المللی مرسوم است. علاوه بر دولت ها، شرکت های خصوصی و سازمان های بین المللی نیز از HS CODE استفاده می کنند. تا سال 2015، 180 کشور از HS CODE استفاده می کردند اما در حال حاضر کد تعرفه کالا در 200 کشور دنیا به رسمیت شناخته شده و مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه فهرستی از کاربردهای HS CODE را آورده ایم:
مطلب مرتبط : بهترین تکنیک های مذاکره در صادرات و واردات
کنترل و رصد بهینه صادرات و واردات
رصد مالیات و جمع آوری مالیات داخلی
سیاست گذاری های تجاری
آمار حمل و نقل و تردد وسایل نقلیه
تعرفه های مربوط به حمل و نقل کالا
کنترل و رصد سهمیه ها و قیمت ها
تحقیقات و پژوهش های اقتصادی
جمع آوری اطلاعات آماری تجارت بین المللی
قوانین کشورهای مبدا و مقصد
طبقه بندی کالاهای خطرناک و نیاز به قرنطینه بهداشتی
مذاکرات تجاری و تعرفه های ترجیهی
و….
مطلب مرتبط : ترموگراف ویراترکر
کلیه کالاها با استفاده از ” قواعد عمومی تفسیر سیستم هماهنگ شده ” ( GRI ) طبقه بندی می شوند. در کاربرد HS Codes ، شش قاعده کلی به ترتیب رعایت می شود:
- قاعده اول: طبقه بندی محصولات ( چهار رقم اول بر اساس عنوان ، قسمت و فصل )
- قاعده دوم : طبقه بندی کالا های منفصله و مخلوط
- قاعده سوم : طبقه بندی محصولاتی که در دو عنوان مختلف قرار می گیرند
- قاعده چهارم : طبقه بنده محصولاتی که در طبقه بندی ۱، ۲ و ۳ قرار نمی گیرند
- قاعده پنجم : طبقه بندی بسته بندی ها
- قاعده ششم : طبقه بندی محصولات بر اساس شماره های فرعی با استناد به شماره های فرعی ، قسمت و فصل مربوط.
چگونه HS CODE یک کالا را پیدا کنیم؟
با توجه به اینکه تمام کالاها با مشخصات دقیق با شماره ای 8 رقمی منحصر به فرد شناخته می شود. برای اینکه کالایی را صادر یا وارد کنید داشتن کد تعرفه الزامی است. برای به دست آوردن شماره تعرفه، کالایی که دارید، می توانید به کتاب مقررات صادرات و واردات که زیر نظر وزارت صنعت و معدن و تجارت است، مراجعه کنید.این کتاب هر ساله به چاپ می رسد و 21 قسمت و 89 فصل دارد.
راه دیگر پیدا کردن HS CODE کالاها مراجعه به صفحه ی جستجوی تعرفه گمرکی ایمپورت تی سی است، که با وارد کردن نام کالا یا قسمتی از آن می توانید به کد تعرفه کالا دست پیدا کنید. همچنین برای نمایش تعرفه های محصولات یکی از فصل ها، رقم های اولیه را آن را وارد کنید.
علاوه بر این جهت پیدا کردن HS دقیق کالا باید از سایت ایران کد اقدام کنید و مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:
- وارد سایت irancode.ir شوید
- در قسمت پایین صفحه روی ( درختواره ایرانکد ) کلید کنید.
- در صفحه جدیدی که برای شما باز شده است روی ( تب درخت واره های بین المللی ) کلید کنید.
- در این قسمت شما طبقه بندی HS را مشاهده میکنید.
فصول HS CODE یا کد تعرفه کالا
- قسمت اول: حیوانات زنده، محصولات حیوانی
- قسمت دوم: محصولات نباتی
- قسمت سوم: چربی ها و روغن های حیوانی یا نباتی ، فرآورده های حاصل از تفکیک آنها ، چربی های خوراکی آماده ، موم های حیوانی یا نباتی
- قسمت چهارم: محصولات صنایع غذایی، نوشابه ها، آبگون های الکی و سرکه ها، توتون و تنباکو و …
- قسمت پنجم: محصولات معدنی
- قسمت ششم: محصولات صنایع شیمیایی یا صنایع وابسته به آن
- قسمت هفتم: مواد پلاستیکی و اشیاء ساخته شده از این مواد ، کائوچو و اشیاء ساخته شده از کائوچو
- قسمت هشتم: پوست خام ، چرم ، پوستهای نرم و اشیاء ساخته شده از این مواد ، اشیاء زین و برگ سازی ، لوازم سفر ، کیف دستی و محفظه های همانند ، اشیاساخته شده از روده ( به استثنای اشیاء ساخته شده از احشاء کرم ابریشم )
- قسمت نهم: چوب و اشیاء چوبی ، زغال چوب ، چوب پنبه و اشیاء چوب پنبه ای ، مصنوعات حصیر بافی یا سبد بافی
- قسمت دهم: خمیر چوب یا سایر مواد الیافی سلولزی ، کاغذ یا مقوا برای بازیافت ( آخال و ضایعات ) ؛ کاغذ و مقوا و اشیاء ساخته شده از آنها
- قسمت یازدهم: مواد نسجی و مصنوعات از این مواد
- قسمت دوازدهم: کفش کلاه ، چتر پافتابی ، عصا ، عصای صندلی شو ، شلاق و تازیانه ، تعلیمی و اجزاء آنها ، پر آماده و اشیاء ساخته شده از پر ، گلهای مصنوعی ، اشیاء از موی انسان
- قسمت سیزدهم: مصنوعات از سنگ ، گچ ، سیمان ، پنبه نسوز ، میکا یا از مواد همانند ، محصولات سرامیک ، شیشه و مصنوعات از شیشه
- قسمت چهاردهم: مروارید طبیعی یا پرورده، سنگهای گرانبها یا نیمه گرانبها ، فلزات گرانبها ، فلزات دارای روکش یا پوشش از فلزات گرانب ها ، و اشیاء ساخته شده از این مواد ،زیور آلات بدلی (فانتزی) ، سکه
- قسمت پانزدهم: فلزات معمولی و مصنوعات آنها
- قسمت شانزدهم: ماشین آلات و وسایل مکانیکی ، ادوات برقی ، اجزاء و قطعات آنها ، دستگاه های ضبط و پخش صوت ، دستگاه های ضبط و پخش صوت و تصویر تلویزیون ، و اجزاء و قطعات و متفرعات این دستگاه ها
- قسمت هفدهم: وسایل نقلیه زمینی، هوایی، آبی و تجهیزات ترابری مربوط به آنها
- قسمت هجدهم: آلات و دستگاههای اپتیک ، عکاسی ، سینما توگرافی ، سنجش ، کنترل ، دقت سنجی ، آلات و دستگاه های طبی – جراحی اشیاء صنعت ساعت سازی ، آلات موسیقی ، اجزاء و قطعات و متفرعات آنها
- قسمت نوزدهم: اسلحه و مهمات، اجزاء و قطعات و متفرعات آنها
- قسمت بیستم: کالاها و مصنوعات گوناگون
- قسمت بیست و یکم: اشیاء هنری، اشیاء کلکسیون یا عتیقه
پایانی
کد تعرفه کالا همانطور که بیان شد توانسته است نظم و انسجام بالایی در تجارت بین الملل ایجاد کند و همچنین هزینه های تجارت بین الملل و تاخیر در ارسال کالا را بر طرف کرده است. همچنین به راحتی با این کد می توان هزینه های تعرفه ورودی و خروجی کالا از یک کشور را به دست آورد. این کد به افراد کمک می کند به راحتی محصول خود را به کشورهای دیگر صادر کنند یا از کشورهای دیگر محصولات مورد نیاز را وارد کنند. به صورت کلی برای خارج یا وارد کردن هر کالایی از مرزهای یک کشور باید به کد تعرفه آن کالا دسترسی داشت.