اهمیت بالای کنترل دما در حمل و نقل مواد غذایی

کنترل دمای مواد غذایی در حمل و نقل بسیار مهم و ضروری است. هر زمان که صحبتی از حمل و نقل مواد غذایی به میان می آید، حفظ دمای مناسب یک نگرانی اصلی است. گزارشات جهانی نشان می دهد که سالانه مقادیر بسیار زیادی از مواد غذایی به دلیل عدم رعایت دمای مناسب در نگهداری و جابه جایی فاسد می شوند. این اتفاق باعث شد که شرکت های صادراتی و حمل نقل کیفیت سیستم های سرمایشی خود را ارتقا دهند و از ابزارهای نظارتی دقیق تر مانند ترموگراف های آنلاین استفاده کنند.

عدم حفظ دمای مناسب مواد غذایی در حین حمل و نقل می تواند سلامت افراد را تهدید کند و آسیب های جدی به آن ها وارد کند. در ادامه این مقاله با شما هستیم تا با آلودگی های باکتریایی و تاثیرات منفی عدم کنترل دمای مواد غذایی در حمل و نقل بیشتر آشنا شوید.

مسمومیت غذایی در نتیجه آلودگی باکتریای

شایع ترین اتفاق در صورت رعایت نکردن دمای مناسب در حمل و نقل مواد غذایی، آلودگی باکتریایی است. این اتفاق در نهایت منجر به فساد محصولات و مسمومیت غذایی می شود.

بسیار واضح است که با خوردن غذای آلوده به باکتری، مسمومیت غذایی در انتظار شماست.

علائم مسمومیت غذایی شامل تهوع، استفراغ، درد معده، اسهال، احساس ضعف، تب و سردرد می شود.

در ادامه با برخی از باکتری های رایجی که باعث مسمومیت غذایی می شوند آشنا می شوید:

استافیلوکوک

استافیلوکوک روی غذا رشد کرده و تکثیر می شود و سمی تولید می کند که شما را بیمار می کند. بازه زمانی معمول برای بروز علائم بین 2 تا 8 ساعت است.

این باکتری قابلیت سرایت از فردی به فرد دیگر را دارد و می تواند از طریق اشیا مانند موبایل، حوله، دستگیره در و … پخش شود. اگر فردی که در حال پختن غذا است به استافیلوکوک دچار باشد و در حین پخت غذا، بهداشت را رعایت نکند، این باکتری از طریق غذا به سایرین انتقال پیدا می کند.

سالمونلا

سالمونلا از زمان ورود به بدن تا بروز اولیه 48 ساعت زمان می برد و اثرات آن بین 3 الی 21 روز باقی می ماند. علائم سالمونلا تهوع، اسهال، تب، گرفتگی معده و سردرد است. کودکان، سالمندان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، در صورت ابتلا به سالمونلا ممکن است با مرگ مواجه شوند.

این باکتری بیشتر از آب و غذای آلوده سرایت می کند. بنابراین بهتر است با شستن مناسب دست، غذای خوب پخته شده و نگهداری بهداشتی غذا از آن جلوگیری کنید.

کلستریدیوم

کلستریدیوم 12 ساعت پس از مصرف غذای آلوده با علائمی همچون اسهال، معده درد، استفراغ و حالت تهوع ظاهر می شود. کلستریدیوم یک مسمومیت شدید غذایی است و در صورتی که به درستی درمان نشود می تواند طی 3 الی 7 روز منجر به مرگ شود. شستن کامل دست ها راه مهمی برای جلوگیری از این باکتری است.

کمپیلوباکتر

کمپیلوباکتر با علائمی همچون استفراغ، اسهال، تب و درد شدید شکم شروع می شود و 2 الی 5 روز ادامه پیدا می کند. این باکتری خاص بیشتر افراد با سیستم ایمنی ضعیف را درگیر می کند.

مطلب مرتبط : بهترین روش حفظ رطوبت مواد غذایی در حمل و نقل

فساد محصولات غذایی با افزایش دما

حمل و نقل مواد غذایی باید با دقت بالایی انجام شود، در صورتی که دما در حین حمل و نقل به درستی کنترل نشود، این محصولات به وسیله رشد باکتری ها فاسد می شوند. بوی نامطلوب، تغییر رنگ و چسبناکی نشانه هایی از فساد و تاثیر باکتری بر غذاست. این میکروارگانیسم هایی که منجر به خرابی غذا می شوند به میکروارگانیسم های بیماری زا شناخته می شوند.

طبقه بندی باکتری ها بر اساس دما

میزان افزایش دمای محموله می تواند چندین نوع باکتری را ایجاد کند، که بر سلامت غذا در حین حمل و نقل تاثیر می گذارد.

باکتری Psychrophilic

این باکتری در محدوده دمایی 32 تا 77 درجه فارنهایت رشد می کند، در حالی که دمای بهینه برای این میکروارگانیسم ها 77 تا 68 درجه فارنهایت است.

مزوفیلیک

باکتری های مزوفیل در محدوده دمایی 68-113 درجه فارنهایت رشد می کنند.

ترموفیل

باکتری های ترموفیل در محدوده دمایی 113-158 درجه فارنهایت رشد می کنند و دمای مطلوب آنها 122-131 درجه فارنهایت است.

در شرایط ایده آل، هر 20 دقیقه یک باکتری به دو قسمت تقسیم می شود. بنابراین در 8 ساعت، یک سلول باکتری به 16 میلیون سلول افزایش می یابد.

عدم کنترل دما چه اثری منفی بر محصولات غذایی مختلف می گذارد؟

عدم کنترل و نظارت بر دما در حین جابه جایی غذا منجر به فساد می شود، بنابراین رعایت این گزینه می تواند، مشکلات بسیار زیادی که بر سر راه صادرکنندگان و شرکت های حمل و نقل وجود دارد را برطرف کند.

اما موادغذایی مختلف برای جابه جایی نیاز به رعایت دمای متفاوتی دارند و نمی توان همه مواد غذایی را در یک دما حمل کرد. در ادامه با دمای مناسب نگهداری و حمل انواع مواد غذایی و اثرات منفی و خطرناک رعایت نکردن این محدوده های دمایی بیشتر آشنا می شوید.

مطلب مرتبط : حمل و نقل مناسب، راهکار کاهش ضایعات غذایی

گوشت، مرغ و فرآورده ها

دمای مناسب نگهداری گوشت و مرغ نزدیک به 0 درجه فارنهایت (18- درجه سانتی گراد) است، در این دما حرکت مولکول ها کند شده و باکتری های در حالت خفته قرار می گیرند. منطقه خطر دمایی برای این محصولات بین 4 تا 60 درجه سانتی گراد است. در این محدوده دمایی باکتری ها در عرض 20 دقیقه تقریبا دو برابر می شوند و فساد به صورت رخ می دهد.

به همین علت باید برای حمل گوشت و مرغ باید از سیستم سرمایشی مناسب و ابزارهای کنترل و نظارت دقیق دما همچون ترموگراف یا دیتالاگر دما و رطوبت آنلاین استفاده کرد.

ماهی و محصولات دریایی

ماهی و محصولات دریایی باید در دمای زیر 0 درجه سانتی گراد و در محدوده دمایی 28- تا 30- درجه سانتی گراد باید حمل و نگهداری شود و در این محدوده سرعت رشد باکتری کاهش می یابد. بالاتر از این دما خطر آلودگی باکتریایی برای این محصولات وجود دارد.

میوه و سبزیجات

طول عمر میوه و سبزیجات بسیار کوتاه است و چرخه عمر این محصولات بعد از برداشت شروع به حرکت کرده و خطر فساد همیشه آن ها را تهدید می کند. شادابی میوه و سبزیجات به آب موجود در آن هاست و با تبخیر آن، قارچ ها و باکتری های بیماری زا شروع به فعالیت کرده و میوه را فاسد می کنند.

بنابراین زمانی که دما در محفظه کانتینر یا یخچال کامیون بالا می رود، باکتری های شروع به فعالیت می کنند و میوه رو به فساد می گذارد.

بهترین محدوده دمایی برای نگهداری میوه و سبزیجات بین 2 تا 4 درجه سانتی گراد است.

نه تنها افزایش دما، بلکه کاهش دمای زیاد، می تواند بافت میوه را متلاشی کرده و آن را فاسد کند و نظارت دقیق و لحظه به لحظه دمای محیط میوه در حمل، نقش حیاتی در سلامت آن ایفا می کند.

شیر و فرآورده های آن

شیر یکی از محصولات غذایی با عمری بسیار کوتاه است و کوچکترین مشکلی در حمل و نقل می تواند باعث فساد آن شود. برای به حداقل رساندن رشد باکتری های در این محصولات باید آن را در دمای پایین از 7 درجه سانتی گراد نگهداری کرد. اما برای حفظ کیفیت آن در بهترین حالت ممکن، بهتر است که در دمای زیر 4 درجه سانتی گراد نگهداری و حمل شود. 

کاربرد ترموگراف دما و رطوبت در حمل و نقل محصولات غذایی

ترموگراف دما و طوبت، ابزاری بسیار مناسب برای حفظ ایمنی و سلامت محصولات غذایی است. برای مثال اگر شما صادرکننده میوه باشید و باید محصول خود را در دمای مشخصی حمل کنید با استفاده از ترموگراف می توانید نظارت دقیق بر کانتینر یا یخچال حمل بار داشه باشید و محیط بار را به صورت آنلاین رصد کنید.

دستگاه ترموگراف و رطوبت آنلاین می تواند، داده های دما و رطوبت را در بازه های زمانی مشخص برای شما ارسال کند. در نتیجه شما با آسودگی خاطر می توانید، مشکلات پیش آمده را به درستی مدیریت کرده و از فساد بار جلوگیری کنید. توجه به این نکته حائز اهمیت است که ترموگراف های آفلاین قادر به ارسال اطلاعات از راه دور نیستند و تنها زمانی اطلاعات تغییرات دمایی به دست شما می رسد که دیگر کار از کار گذشته است و محصولات یا فاسد شده و یا افت کیفیت زیادی پیدا کرده اند.

سخن پایانی

کنترل دمای مواد غذایی رابطه مستقیمی با ایمنی مواد غذایی و سلامت مشتریان دارد. بنابراین سهل انگاری در این موضوع می تواند عواقب جدی برای شما در پی داشته باشد. فساد مواد غذایی و استفاده آن توسط افراد ناآگاه، انواع مسمومیت ها را ایجاد می کند که تاثیر منفی بر وجهه شرکت های صادارتی و شرکت های حمل و نقل می گذارد. این کنترل دمای مواد غذایی با تجهیز وسایل نقلیه به سیستم های سرمایشی به روز و استفاده از ترموگراف های آنلاین امکان پذیر است.